23 Ağustos 2022

Patates Zararlıları ve Hastalıkları ile Mücadele

Patates Türkiye’nin pek çok bölgesinde yetiştirilen verimli tarım ürünleri arasındadır. Kışlık ve turfanda patates olarak ekimi yapılan tarım ürününden yüksek verim alınması birçok farklı koşula bağlıdır. Patates verimini etkileyen bir faktör de zararlılar ve hastalıklardır. Bu nedenle, üreticinin patates zararlıları ve hastalıklarını bilmesi, ayrıca mücadele etme yöntemlerini uygulaması gerekir. Patates zararlıları ve hastalıklarına, mücadele yöntemlerine gelin birlikte bakalım.

Patates Zararlıları ve Hastalıkları ile Nasıl Mücadele Edilir?

Patates zararlıları ve hastalıklarının çeşidine göre farklı mücadele yöntemleri kullanılır. Zirai mücadele, kültürel yöntemler, tohum ıslahı gibi farklı uygulamalarla zararlı ve hastalıklara karşı önlemler alınması sağlanır. Zirai mücadele, zararlı veya hastalık çeşidine göre ilaç kullanılarak yapılan müdahaledir. Kültürel yöntemler ise zararlıların ve hastalıkların oluşmasını engelleyecek üretim sistemlerinin kullanıldığı bir uygulamadır. Ekim zamanının ayarlanması, tarla ve toprak seçimi, hasat, saklama, bakım süreçlerinde zararlıların oluşmasını önleyecek tekniklerin kullanılmasıdır. Örneğin; patatesin yabancı otlardan temizlenmesi kültürel yöntemlerden birisidir. Tohum ıslahı ise güncel toprak ve iklim şartlarına uygun ürünler hazırlayarak ekinlerin zararlı ve hastalıklara karşı dayanıklılığını arttırmayı amaçlar. Böylece tarımda verim ve kaliteyi artırma hedeflenir.

Patateste Sıkça Görülen Zararlılar

Patates yetiştiriciliğinde birçok farklı zararlı ekine hasar verir. Patates böceği, güvesi, danaburnu, bozkurt en sık görülen zararlılardır.

1-Patates Böceği

Patates böceği, tarım ürününün yeşil yapraklarını yiyerek bitkide hasar bırakır. Bu zararlı ile mücadele ederken zamanlama çok önemlidir. Zamanında müdahale edilmeyen zararlı artarak patatesin verimini düşürür. Tarım ürününe yüksek oranda zarar verir. Patates böceğine zirai mücadele yoluyla müdahale edilir.

2-Patates Güvesi

Patates güvesi çoğunlukla tarım ürününün yeşil sazlığından ziyade yumru gövdesine zarar verir. Tarım ürününün yaprak ve saplarından yollar açarak yumruya iner. Patates güvesinin ürüne zararı sadece tarlada iken değil depolama alanında da devam eder. Yumru içerisine yerleşen güve depolamada da tahribata devam eder. Güveye etki eden maddelerle hazırlanan zirai ilaçlar önerilen doz miktarında ürüne uygulanarak mücadele yapılır.

3-Danaburnu

Danaburnu patatesin hem yaprağına hem de yumrusunda hasar bırakan bir zararlıdır. Kepek ve ilaç karışımından hazırlanan zehirli kepek maddesi ile danaburnu zararlısı ile mücadele edilir. Sulama sonrası akşam üzeri tarlaya serpilen kepek ile danaburnu zararlısına müdahale sağlanır.

4-Bozkurt

Bozkurt, patatesin yumrusunu kemiren kahverengi kurtçuklardır. Patatesin kurtlanmasına sebep olduğu için zararı fazladır. Tohumluk patatesin bozkurttan arındırılması mücadele açısından önemlidir. Tohum seçimi ve ıslahı ile zararlının etkisi azaltılabilir.

5- Afit

Afit patatesin yeşil gövdesindeki yaprağa yerleşir. Bitki öz suyuna etki ederler. Virüs hastalıklarını taşıyabilirler, bu nedenle ziraat mühendislerinin önerdiği insektisitler kullanılması ile zirai mücadele yapılabilir.

Patateste Sıkça Görülen Hastalıklar

Patateste halka çürüklüğü, altın nematod, mildiyö gibi farklı hastalıklar görülür. Hastalığa göre patatese müdahale yöntemi de değişir.

1-Patateste Halka Çürüklüğü

Genellikle tohumla taşınan bir hastalıktır. Patates kesildiğinde yumrunun dış çevresinde halka şeklinde ortaya çıkan kahverengi çürüklerdir. Halka çürüklüğü için zirai mücadele değil tohum ıslahı ve kültürel yöntemler gereklidir. Çürük tohumları patates içerisinden ayırmak, iyi tohumların ekilmesi gibi uygulamalar yapılmalıdır.

2-Altın Nematod

Altın nematod patates için zararı yüksek bir hastalıktır. Hastalığın olduğu tarım ürünü cılız ve küçük boyutlarda kalır. Dolayısıyla, ürünün verimini fazla etkiler. Zirai mücadeleden ziyade kültürel yöntemler tercih edilmelidir. İlaç uygulanması hastalığı etkilemez.

3- Mildiyö

Mildiyö, patateste mantar kaynaklı ortaya çıkan bir hastalıktır. Özellikle yağışın fazla olduğu iklimlerde bu hastalık daha fazla ortaya çıkar. Bitki yaprağında sarı renkli lekeler şeklinde ortaya çıkar. Tarım ürününün tamamen kurumasına neden olur.